Yirmi yaş dişleri

Hepimiz 20 yaş dişleri hakkında korku hikayeleri duymuşuzdur. Neyse ki, ancak çok azımızın fobi oluşturacak düzeyde kötü deneyimleri vardır.

20 yaş dişleri nedir?
Yirmi yaş dişleri alt ve üst çenenin daha büyük olduğu ve onlara çiğneme fonksiyonu açısından ihtiyaç duyduğumuz zamanlardan bizlere mirastır. Ancak çenelerimiz zamanla küçüldüğünden, genellikle yirmi yaş dişlerine yer kalmaz. Yani çene darlığı sebebiyle tam olarak süremezlerse problem çıkarma eğilimindedirler.
Yirmi yaş dişleri üst ve alt çenede 12 yaş dişlerinin arkasında görülen ve 17-20 yaş aralığında çıkmaya başlayan dişlerdir.
Yirmi yaş dişlerinin çoğu, tüm hayat boyunca çenede fark edilmeden ve şikayete sebep vermeden gömülü kalabilmektedir.20 yaş diş bölgesinde herhangi bir şey fark etmediyseniz, diş hekiminiz röntgen çekerek bunların oluşup oluşmadığını kontrol etmelidir. Yirmi yaş dişi çenede gömülüyse, çevresinde enfeksiyon olup olmadığını ve komşu diş ve dokularda hasara sebep olup olmadığını kontrol etmek için düzenli aralıklarla röntgen çekilmesi gerekir.

Yirmilik dişlerinin ağızdaki pozisyonu nasıl olur?
Yirmi yaş dişleri üç farklı şekilde konumlandırılabilir:
Tamamen ağızda sürmüş
Sürme esnasında diş etinde hafif ağrı olabilir.
Ağızda kısmen sürmüş (yarı gömülü)
Bir diş ağızda sadece kısmen görünüyorsa, bu, kronun üstündeki mukozada cep olduğu anlamına gelir. Normal günlük ağız hijyeni ile temiz tutulamaz. Bu nedenle, bakteriler cepte birikebilir ve aşağıdaki semptomlara neden olabilecek iltihaplanmaya yol açabilir:

• Hassasiyet / ağrı
• Kızarıklık
• Şişlik
• Ağızda kötü tat
• Azalmış ağız açıklığı
• Çene çizgisinin altında ağrılı şişlik
• Hiç sürmemiş (tam gömülü)

Normalde semptom yoktur. Bazen ağrı kızarıklık şişlik komşu dişte çürük gibi semptomlara yol açabilir.

Bir yirmi yaş dişinin çekilip çekilmeyeceğine nasıl karar verilir?
Yirmi yaş dişi ağızda tam olarak sürdüyse ve çiğdeme fonksiyonuna katılıyorsa çekimine gerek olmaz.
Yarı gömülü ise hemen hemen her zaman çekim gerekir çünkü enfeksiyona açık bir cep mevcudiyeti vardır.
Tam gömülü ise ve hiç şikayet yoksa çekim zor ve riskli bir bölgede ise hekim çekim kararı vermeyebilir ancak hekimin uygun gördüğü aralıklarda ağız içi ve film ile kontrol muayenesi yapılmalıdır. Ancak tam gömülü dişte apse, enfeksiyon, ağrı eklem bozuklukları vb. şikayet varsa bir ağız diş çene cerrahisi uzmanı tarafından çekim yapılmalıdır.

Yirmilik dişler nasıl temiz tutulmalıdır?
Tamamen veya kısmen sürmüş yirmi yaş dişlerinde diş fırçalamaya ekstra özen gösterilmelidir. Ağızda çok geride bulundukları için temiz tutulmaları zor olabilir. Bu nedenle, mümkün olan en iyi temizlik için diş hekimine danışılmalıdır.

Bir yirmi yaş dişi ne zaman çekilmelidir?

• Yirmi yaş dişinde çürük varsa
• Yirmi yaş dişi komşu dişte çürüğe sebep olduysa
• Yirmi yaş dişi komşu dişte dişeti enfeksiyonuna sebep oluyorsa
• Yirmilik dişi normal bir ısırmayı engelliyorsa
• Diş çevresinde iltihaplanma varsa
• Yirmilik dişin çevresinde kist tümör gibi bir oluşum meydana geldiyse

Bir yirmi yaş dişi nasıl çekilir?
Basit diş çekimi: Diş, ağızda tamamen sürmüş ise diş hekiminde basit bir diş çekimi ile çıkarılabilir.
Cerrahi: Diş sadece kısmen veya hiç sürmemişse ameliyat gereklidir. Alanında tecrübeli bir ağız diş çene cerrahisi uzmanı tarafından çekilmelidir.
Bir yirmi yaş dişinin ameliyatı nasıl gerçekleşir?
Operasyon lokal anestezi altında ağrısız yapılır.
Ameliyat öncesi ameliyat sonrası şişliği azaltmak için bir çeşit penisilin, bir takım ağrı kesiciler ve bir takım ilaçlar verilebilir. Bu önlemler ağrı ve şişliğin yanı sıra sonrasında enfeksiyon riskini azaltmak için alınır.
Operasyon, çene kemiğine inmek için mukoza zarında bir kesi ile başlar. Kural olarak, yirmi yaş dişine ulaşmak için kemiğin bir kısmını kaldırmak gerekir. Dişe ulaşım sağlandıktan sonra çevre dokuların korunması için diş birkaç parçaya ayrılarak çıkarılır.
Diş çıkarıldıktan sonra mukoza tekrar yerleştirilir ve birkaç dikiş kullanılarak yerinde tutulur.

Operasyondan sonra neler yaşanır?

• Ağrı: Anestezi geçtikten sonra bir miktar ağrı olabilir. Hekiminizin önerdiği ağrı kesici antibiyotik gibi ilaçların düzenli kullanılması hızlı iyileşme ve ağrı miktarının azalmasını sağlar. Bu, ilk birkaç gün, ağrı gelene kadar hap almayı beklemek yerine, düzenli aralıklarla ağrı kesiciler almanız anlamına gelir.
• Şişlik: İlk günlerde şişlik artar ancak üçüncü gün azalmaya başlar. Bir hafta sonra şişlik genellikle geçer.
• Ağız açıklığında azalma: Şişlik ve ağrı nedeniyle ilk birkaç gün ağız açmada güçlük görülebilir.

Ameliyatla ilgili herhangi bir risk var mı?
Tüm ameliyat türlerinde olduğu gibi, küçük bir komplikasyon riski vardır. Ancak bu risk yirmi yaş dişi operasyonlarında minimumdur.

Bir yirmi yaş dişi çekilmezse ne olabilir?
Diş çene içinde uzun süredir gömülüyse, aşağıdaki komplikasyonların ortaya çıkma riski vardır:

• Öndeki dişin zarar görmesi sebebiyle iki dişin de çekiminin gerekmesi
• Yirmilik dişin çevresindeki çene kemiğinde kist veya tümör oluşması
• Apse oluşumu